امروز جمعه 02 آذر 1403 http://geophysics21.cloob24.com
0

لرزه‌نگاری مطالعه علمی گسترش امواج الاستیک در زمین می باشد عملیات لرزه ای بازتابیو به عنوان یکی از شاخه‌های ژئوفیزیک شناخته می‌شود. از آنجا که امکان دسترسی به لایه‌ها و ساختارهای درون زمین میسر نمی باشد، امواج الاستیک (یا آکوستیک) امکان بازسازی آنچه در زیر زمین وجود دارد را فراهم می‌کند. عملیات لرزه‌نگاری مهمترین ابزار مهندسان ژئوفیزیک برای اکتشاف نفت و گاز بوده که بر اساس شکل امواج یا ارتعاشی که توسط منبع انرژی به داخل زمین فرستاده می‌شود، استوار است. در چنین برداشت‌هایی چشمه‌های انرژی کنترل شده و قابل حمل‌اند و فاصله بین چشمه و نقاط ثبت نسبتاً کوچک است. کار لرزه‌ای بیشتر پوشش پیوسته‌ای است که در آن پاسخ قسمت‌های متوالی از زمین در امتداد پروفیل برداشت می شود. برای ایجاد امواج لرزه‌ای مواد منفجره و سایر چشمه‌های انرژی و برای آشکارسازی حرکت حاصل در زمین، آرایه‌هایی از زلزله‌سنج‌ها یا ژئوفون‌ها به کار می رود. قسمتی از این امواج با عبور از لایه‌های متفاوت، به سمت منبع یا نقاط مشخص (سطح زمین) انعکاس می‌یابد. امواج با توجه به اختلاف چگالی و سرعت صوت در لایه‌های مختلف ژئوفیزیکی، انعکاس‌های گوناگونی دارند. تفاوت در انعکاس امواج از لایه‌های مختلف به زمین‌شناسان این امکان را می‌دهد که محدوده و عمق سنگ‌های متخلخل را تخمین بزنند. علم لرزه خود به دو گروه اصلی زلزله و نفت تقسیم می‌گردد. در شاخه زلزله، امواج زلزله که از همان امواج صوتی مذکور می‌باشند مورد مطالعه قرار می‌گیرند. این امواج حاوی اطلاعات زیادی از لایه‌های مختلف کره زمین می باشند. در شاخه نفت، اطلاعات لرزه‌ای با ایجاد امواج لرزه‌ای مصنوعی در سطح زمین و دریافت بازتاب این امواج از درون لایه‌های زیرسطحی به دست می آید.

0

ژئوالکتریک شاخه‌ای از علم ژئوفیزیک است که از طروش ژئوالکتریکریق عبورجریان‌ یا میدان الکتریکی به آشکارسازی ساختار زیرسطح کمک می‌کند. این عمل به طور معمول با کمک دستگاه‌های فرستنده و گیرنده صورت می‌گیرد. در عین حال ممکن است روش مورد استفاده به صورت طبیعی بوده که در این حالت نیاز به فرستنده نمی‌باشد. با توجه به تفکیک روش‌های متداول در ژئوفیزیک به روش‌های طبیعی و مصنوعی، ژئوالکتریک به صورت زیر تقسیم بندی می‌شود:

الف) روش‌های الکتریکی طبیعی (Active)

در این روش‌ها از منبع طبیعی برای تولید جریان یا میدان الکتریکی استفاده می‌شود یا بهتر است بگوییم که از هیچ فرستنده یا تولید کننده جریانی برای انتشار درون زمین استفاده نمی‌کنیم. خود زمین به طور طبیعی شامل جریانات و میدان‌های مذکور می‌باشد که با بررسی رفتار آن‌ها می‌توانیم به ساختار زیرسطح پی ببریم. چندین نمونه از این روش‌ها، به صورت زیر است:

1. روش پتانسیل خودزا (Self Potential) یا روش SP

2. روش جریان‌های تلوریک (Telluric Current) یا روش TC

3. روش مگنتوتلوریک (Magnetu Telluric) یا روش MT