بخش پژوهشی گرانی سنجی و ژئودزی مؤسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران

بخش گرانی‏ سنجی همزمان با آغاز کار موسسه ژئوفیزیک در سال 1336 هجری شمسی تشکیل و به تدریج گسترش یافته است. این بخش به منظور فراهم آوردن بستر تحقیقات بنیادی کاربردی به روش گرانی‏ سنجی و ارتباط با سازمانها و مراکز دیگر ایجاد شده است. علاوه بر آن این بخش آموزش دانشجویان و پی‏جوئی‏ های اکتشافی در معادن و مخازن زیر‏زمینی و مطالعه ساختارهای زمین‏شناختی ساختگاه پروژه‏های مهندسی را نیز بر عهده دارد.

اهداف اصلی فعالیتهای پژوهشی این بخش عبارتند از:

1. توسعه شبکه‏های درجه اول و دوم گرانی‏سنجی کشور

2. اندازه‏گیری گرانی مطلق در اقصی نقاط کشور

3. تعیین ایستگاه گرانی پایه کشور

4. مطالعه بی‏هنجاری‏های منطقه‏ای (ایزوستازی)

5. بررسی حرکتهای ظریف پوسته و گسلها

6. تعیین زمین‏واره (ژئوئید) ایران

7. مطالعات میکرو‏گرانی‏سنجی و کاربردهای مهندسی آن

اهداف اصلی فعالیتهای آموزشی این بخش عبارتند از:

1. فراهم آوردن زمینه‏های بکارگیری آموخته‏های نظری دانشجویان

2. همکاری در انجام عملیات صحرائی مرتبط با تحقیقات دانشجوئی

اهداف اصلی فعالیتهای این بخش در ارتباط با سازمانها و مراکز دیگر عبارتند از:

1. مشاوره در طراحی مطالعات گرانی‏سنجی پروژه‏های ژئوفیزیکی مراکز علمی و صنعتی کشور

2. همکاری در اجرای طرحهای پژوهشی کاربردی گرانی‏سنجی (به شرح پیوست)

موارد زیر از زمینه ‏های اصلی این فعالیتها می‏باشند:

1. مطالعه بی‏هنجاری‏های گرانی

2. مطالعه حفره‏های زیرزمینی و تعیین محل گنبدهای ‏‏نمکی

3. مشارکت در پی‏جوئی‏های مربوط به مخازن زیرزمینی

4. شناسایی زون ها،حفرات، غارهاو فرونشست های کارستی

تجهیزات (آزمایشگاهی و میدانی)

1. گرانی‏سنج CG5 جهت اندازه‏گیری گرانی با دقت کمتر از 005/0 میلی‏گال

2. گرانی‏سنج CG3M جهت اندازه‏گیری گرانی با دقت 005/0 میلی‏گال

3. گرانی‏سنج CG3 جهت اندازه‏گیری گرانی با دقت 010/0 میلی‏گال

4. گرانی‏سنج اسکانیا (GS 12)جهت اندازه‏گیری گرانی

5. گرانی‏سنج لاکوست رمبرگ مدل G جهت اندازه‏گیری گرانی با دقت 01/0 میلی‏گال

6. خرد گرانی‏سنج لاکوست رمبرگ مدل D جهت اندازه‏گیری گرانی با دقت 001/0 میلی‏گال

7. امکانات رایانه‏ای و نرم‏افزارهای پیشرفته برای محاسبات و مدل‏‏سازی

دستگاه های نقشه برداری موجود جهت اندازه‏گیری مختصات دقیق ایستگاهها:

1. سه دستگاه GPS دو فرکانسه Trimble مدل R7R8 (یک عدد R7 به عنوان Base و دو عدد R8 جهت گیرنده متحرک برای دو اکیپ گراویمتر مجزا با دقت نسبی (5mm+1ppm و دو کیبورد ACU به روش استاتیک و رادیو 35 وات با برد بالا برای برداشت به روش RTK جهت اندازه گیری مختصات نقاط..

2. دوربین توتال استیشن تریمبل ساخت سوئد مدل 5601 با مشخصات ذیل:

- ثانیه خوان با دقت 1 ثانیه.(3/0 میلی گراد)

- مجهز به کمپانساتور دو محوره الکترونیکی با دقت 1.5 ثانیه.

- دارای سیستم موتوردار.

- اندازه گیری فاصله در کمتر از دو ثانیه با دقت ppm1+mm1.

- قابلیت استفاده از کیبوردهای ACU.

باجابجایی کیبورد از GPS به توتال اسیشن و بالعکس می توان به راحتی ادامه کارداد.

- دارای رادیوی 1 وات جهت استفاده روبوتیک یا تک نفره((One Man System.

دارای سیستم شناخت اتوماتیک هدف که دستگاه با جستجوی تارگت(منشور) فعال شده و روی آن قفل می شود سپس با هر حرکت تارگت، توتال استیشن نیز حرکت می نماید.

از این دوربین برای برداشت داده های توپوگرافی در زون های نزدیک برای هر ایستگاه گراویمتری با فاصله های زیاد(برداشت با GPS به روش استاتیک برای فواصل زیاد) می توان استفاده نمود.

مشخصات اهم پروژهای انجام شده توسط بخش گرانی سنجی مؤسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران

منبع: مؤسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران